5. کدام نوعدوستی واقعی است؟
نظریههای تکاملی تشریح شدهی فوق به ویژه انتخاب خویشاوندی در راستای تطبیق وجود نوعدوستی در طبیعت با اصول داروینی، مسیری طولانی را طی میکنند. با این وجود، برخی از افراد این نظریهها را به نوعی بیارزش جلوه میدهند و رفتارهایی که توضیح میدهند، واقعاً نوعدوستانه نیستند. زمینههای این دیدگاه به آسانی قابل مشاهده است. معمولاً ما اقدامات نوعدوستانه را بدون علاقه تصور میکنیم و آن را با توجه به منافع گیرنده انجام میدهیم، بیش از آنکه به منافع خود در ذهن فکر کنیم. اما نظریه انتخاب خویشاوندی، رفتار نوعدوستانه را به عنوان یك استراتژی هوشمندانه ترسیم شده توسط ژنهای خودخواه به عنوان راهی برای افزایش بازنمایی آنها در مجموعهی ژنی در کنار سایر ژنها توضیح میدهد.
2.1. توضیحی ساده: معمای زندانی
این واقعیت که همبستگی بین بخشنده و گیرنده کلید تکامل نوعدوستی است را میتوان از طریق بازی معضل زندانی «یک شات» نشان داد. تعداد زیادی از موجودات را که در تعاملی اجتماعی به صورت زوجی مشارکت دارند را در نظر بگیرید؛ تعاملات بر تندرستی بیولوژیکی آنها تأثیر میگذارد. موجودات شامل دو نوع خودخواه (S) و نوعدوست (A) هستند. گروه دوم در رفتارهای جامعهپسند مشارکت میکند، ازاینرو با تحمل هزینهای برای خود به شریک خود بهره میرساند اما گروه نخست اینگونه نیستند. پس در یک زوج مختلط (S، A)، موجود خودخواه بهتر عمل میکند، زیرا او از نوعدوستی شریک خود بدون تحمل هزینهای سود میبرد.
در زیستشناسی تکاملی، گفته میشود وقتی یک موجود رفتار خود را با وجود صرف هزینهی شخصی به نفع سایر موجودات انجام دهد، به نحو نوعدوستانه رفتار میکند. هزینهها و فواید بر حسب تندرستی تولیدمثل یا تعداد فرزندان مورد انتظار اندازهگیری میشود. بنابراین از طریق رفتار نوعدوستانه، یک موجود احتمالاً تعداد فرزندان خود را تنظیم میکند، اما احتمالاً تعداد موجودات دیگر را نیز افزایش میدهد. این مفهوم زیستشناختی از نوعدوستی با مفهوم روزمره آن یکسان نیست. به شیوهی معمول، اگر عملی تنها با نیت آگاهانه کمک به دیگری انجام شود، «نوعدوستانه» خوانده میشود. اما در چارچوب بیولوژیکی چنین الزامی وجود ندارد.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل